Kategori: Makaleler

Öğrenilmiş Davranışları Kim Kontrol Eder? İnsan Olmak ve Etkileyen Faktörler Öğrenilmiş davranışlar… Hani çocukken annemizin bizi öğütlediği şeyler, okulda öğretmenlerimizin saygı beklediği davranışlar ve belki de en çok, iş yerindeki o görünmeyen kurallar. Ama bir şey var ki, bu davranışları kim kontrol eder? Hangi faktörler, davranışlarımızı şekillendirir? Benim gibi bir ekonomi öğrencisi için “veri” çok önemli olsa da, hayatta karşımıza çıkan her şeyin bir neden-sonuç ilişkisi olduğunu unutmamak gerekir. Bugün, bu nedenleri ve davranışları kontrol eden faktörleri biraz daha yakından inceleyeceğiz. Çocukken Öğrendiklerimiz: Aile, Arkadaşlar ve Çevre Bir zamanlar, her sabah okula gitmeden önce annemle yaptığım rutin bir konuşma vardı.…

Alerjik Rinit Yan Etkileri Nelerdir? Küresel ve Yerel Perspektiften Bir Bakış Herkese merhaba! Son zamanlarda burun tıkanıklığı, hapşırık ve gözlerdeki kaşıntı gibi şikayetlerle sürekli mücadele etmek zorunda kalıyorum. Meğer alerjik rinitin etkilerini yaşıyor ve farkında olmadan bunlarla başa çıkmaya çalışıyormuşum. Eğer sen de böyle sorunlar yaşıyorsan, yalnız değilsin! Alerjik rinit, yani halk arasında bilinen adıyla “saman nezlesi,” aslında dünya genelinde milyonlarca insanı etkileyen yaygın bir rahatsızlık. Bugün, alerjik rinit yan etkileri nelerdir sorusunu, hem küresel hem de yerel bir perspektiften ele alacağım. Hazırsan başlayalım! Alerjik Rinit Nedir? Alerjik rinit, aslında vücudun, genellikle polen, toz, hayvan tüyleri ve bazı kimyasallar gibi…

Arapça ve Osmanlıca Aynı Mı? Bir Dilin Evrimi Üzerine Düşünceler Konya’da bir kafede otururken, Arapça ve Osmanlıca’nın aynı dil olup olmadığı üzerine düşündüm. Bu soruyu birçoğumuz zaman zaman duymuşuzdur. Belki de hem dil öğrenmeye meraklı bir mühendis, hem de tarihsel konulara ilgi duyan bir insan olarak, bu konu beni her zaman cezbetmiştir. Arapça ve Osmanlıca’nın aslında ne kadar benzer olduğunu ya da ne kadar farklı olduklarını tartışırken, kafamda bir iç çekiş başlıyor. Hadi, bu tartışmayı bir de birlikte irdeleyelim. İçimdeki Mühendis: Dil, Sistemdir ve Her Şeyin Bir Kuralı Olmalı İçimdeki mühendis diyor ki: “Dil bir sistemdir ve her dilin kendine…

Konsolidasyon Evresi Nedir? Ekonomik Bir Perspektif Ekonomi, sınırlı kaynakların, sonsuz ihtiyaçları karşılama çabasıdır. Bu, her bireyin, şirketin ve hükümetin karar alırken karşılaştığı temel bir paradokstur. Her karar, bir seçim ve bu seçimin sonuçları, sadece bireyleri değil, tüm toplumu etkiler. Ekonominin karmaşıklığı, bu kararların etkileşiminden doğar. Peki, piyasa dinamiklerinin nasıl şekillendiğini ve ekonomik süreçlerin hangi evrelerde konsolide olduğunu merak ettiniz mi? Bugün, bu sorunun cevabını “konsolidasyon evresi” üzerinde yoğunlaşarak arayacağız. Konsolidasyon evresi, genellikle finansal piyasalarda kullanılan bir terim olmakla birlikte, aynı zamanda daha geniş ekonomik süreçlerin bir parçası olarak da düşünülebilir. Ekonomik büyüme döngüsünde, bir tür dengeleme veya yeniden şekillendirme dönemi…

Kedi Mama Kabını Neden Döker? – Bir Ekonomistin Perspektifinden Analiz Kaynakların kısıtlı olduğu bir dünyada, hem insanlar hem de evcil hayvanlar — zihinlerinde veya içgüdülerinde — seçimler yapar. Bir evin içinde yaşayan kedi, mama kabını devirdiğinde aslında bu davranış, sadece rastgele bir “yaramazlık” değil; ev içi kaynakların kullanımı, konfor, risk ve getiri dengesi üzerine bilinçsiz bir “ekonomik karar” olabilir. Bu yazıda, kedi mama kabının devrilmesini piyasa dinamikleri, bireysel kararlar ve toplumsal refah açısından değerlendiriyorum. Piyasa Dinamikleri ve Ev Ekonomisi: Mama Kabının Yeri Evcil hayvan bakımı, tıpkı ekonomik bir hane bütçesi gibi değerlendirilmelidir: mama maliyeti, kabın dayanıklılığı, hijyen ve kullanım kolaylığı…

Vamp Nedir Kadın? Toplumsal Cinsiyet, Çeşitlilik ve Sosyal Adalet Açısından Bir İnceleme İstanbul’da, her gün sokaklarda, toplu taşımalarda ve iş yerlerinde kadınları gözlemliyorum. Bir sivil toplum kuruluşunda çalışan, toplumsal cinsiyet eşitliği üzerine kafa yoran bir genç yetişkin olarak, bazen fark ediyorum ki, kadınların toplumsal rollerine dair kalıplaşmış düşünceler, hala çok güçlü. “Vamp nedir kadın?” sorusu da bu kalıplardan birine işaret ediyor. Herkesin kafasında farklı bir vamp kadın imgesi olsa da, aslında bu terim toplumsal cinsiyet, çeşitlilik ve sosyal adalet bağlamında çok daha derin bir tartışmayı başlatabilir. Vamp Nedir Kadın? Toplumsal Cinsiyet Rolü Olarak Vamp Vamp, toplumda genellikle çekici, baştan çıkarıcı…

Uyanıkken Rüya Görmek Mümkün Mü? Bursa gibi kalabalık bir şehirde sabah işe gitmek için toplu taşıma kullanırken, bazen kendimi öyle bir şekilde kaybolmuş hissediyorum ki, bir anda uyanıkken rüya görüyormuşum gibi geliyor. Ama tabi ki de gerçek anlamda uyanıkken rüya görmek mümkün mü? Bu soru, hem bilimsel açıdan hem de kültürel bakış açısıyla oldukça ilginç bir konu. Çoğumuz rüyaların sadece uyku sırasında görülebileceğini düşünsek de, uyanıkken rüya görmek aslında mümkün olabilir. Gel, bu konuda ne düşündüğümü sana biraz anlatayım. Uyanıkken Rüya Görmek Ne Demek? Uyanıkken rüya görmek, aslında “halüsinasyon” ya da “hipnagogik hal” gibi terimlerle de açıklanabilir. Kısacası, uyanık olduğumuz…

Rüyada Erkek Bıyık Görmek Ne Demek? (Biraz Mizah, Biraz Derinlik) Rüya tabirleri… Şu hayatın en gizemli, en karmaşık ama aynı zamanda en eğlenceli konularından biri. Hani bazen bir rüya görürsünüz ve hemen uyanıp “Bu neydi ya?” diye kafanızı kaşırsınız. Sonra bir bakarsınız, internette rüya tabirleri kitabı açmışsınız. İşte böyle bir rüyadan sonra, “Rüyada erkek bıyık görmek ne demek?” diye merak etmeniz hiç de yersiz değil! Ama gelin, bu rüyayı biraz daha derinlemesine irdeleyelim, çünkü bildiğiniz gibi bazen bir bıyığın ardında çok şey yatabilir. Erkek Bıyığı Rüya Tabirinde Neden Bu Kadar Önemli? Bıyık… Evet, basit bir detay gibi görünüyor ama aslında…

ISO Belgesi Zorunlu Mu? Bir Psikolojik Mercek İnsanlar, çevrelerinde olup bitenleri anlamlandırma çabası içindedir. Bir topluluk içinde etkileşimde bulunmak, bir organizasyonda görev almak ya da bir kurumda belirli standartları takip etmek… Tüm bu deneyimlerde, hem bilişsel hem de duygusal süreçlerin rol oynadığına kuşku yok. Bir ISO belgesinin gerekliliği, sadece bir iş kuralı ya da organizasyonel standart gibi gözükse de, insan davranışlarının psikolojik boyutlarıyla düşündüğümüzde çok daha derin bir anlam taşır. Bu yazıda, ISO belgesinin zorunlu olup olmamasını, bilişsel, duygusal ve sosyal psikoloji perspektifinden inceleyeceğiz. Bilişsel Psikoloji ve ISO Belgesi: İnsanlar Neden Standartlara Bağlıdır? Bilişsel psikoloji, insanların düşünme, öğrenme ve karar…

Merziman Ne Demek? Bir Kelimenin İçindeki Derin Anlam Hayat, bazen çok basit gibi görünen bir kelimenin arkasında gizli bir anlam barındırabilir. Merziman… Bu kelime ilk kez kulağınıza çarptığında, ne anlama geldiğini anlamadığınız bir yabancı gibi görünebilir. Ancak onun gerçek anlamını keşfetmek, bir anlamın içinde kaybolmak gibidir. Bugün, Merziman’ı ve onun benim için taşıdığı derin anlamı anlatacağım size. Bir Kelimenin Ardında Kaybolan Duygular Kayseri’de, soğuk kış günlerinden birinde bir arkadaşım bana Merziman’ı anlatmıştı. Tam da o an, gerçekten ne olduğunu anlamadım. “Ne demek bu Merziman?” diye sordum. Cevap, her şeyin başlamasına sebep olan bir cümle oldu: “Bir yer var, orada zaman…